PESEL to numer, który identyfikuje każdego obywatela Polski. Jest on niezbędny do wielu transakcji, począwszy od otwierania konta bankowego, po zaciąganie kredytów. Ale co się dzieje, kiedy Twój PESEL wpada w niepowołane ręce? W tym artykule omówimy, co ktoś może zrobić z Twoim PESEL-em i jak zabezpieczyć się przed takimi sytuacjami.

Co ktoś może zrobić z moim PESEL-em po wycieku danych?

Po pierwsze, osoba, która posiada Twój PESEL, może spróbować otworzyć konto bankowe online lub dokonać wyłudzenia kredytu na twoje nazwisko. Wiele banków korzysta z PESEL-u jako jednej z głównych form identyfikacji, co oznacza, że oszust może spróbować wykorzystać ten numer do uzyskania dostępu do Twoich finansów.

Poza tym, z numerem PESEL można spróbować składać fałszywe wnioski o świadczenia socjalne lub podatkowe. Jest to szczególnie problematyczne, ponieważ oszust może zaciągać długi na Twoje nazwisko, których nie jesteś w stanie spłacić.

Nie możemy też zapominać o możliwości wykorzystania numeru PESEL do kreowania fałszywej tożsamości. Oszuści mogą spróbować uzyskać dokumenty tożsamości na Twój numer PESEL, co otwiera drogę do szerokiego zakresu działań przestępczych.

Po pierwsze spokój – sam PESEL nie da oszustom wszystkiego

Pomimo potencjalnego ryzyka, ważne jest, aby nie wpadać w panikę. Sam numer PESEL nie jest wystarczający do dokonania wielu z tych działań. Oszuści będą potrzebować więcej danych, takich jak Twój adres, data urodzenia, a nawet numer konta bankowego, aby móc zaciągać na Ciebie długi czy otwierać konta.

To prawda, że posiadanie Twojego PESEL-u ułatwia oszustom zadanie, ale nie daje im pełnego dostępu do Twojego życia finansowego. Ważne jest jednak, aby działać szybko, gdy dowiadujesz się o wycieku swojego numeru PESEL. Istnieje kilka rzeczy, które możesz zrobić bez ponoszenia kosztów lub decydując się na minimalną opłatę za alerty.

Jak zabezpieczyć PESEL, kiedy dowiaduję się o wycieku?

Kiedy dowiadujesz się o wycieku swojego numeru PESEL, ważne jest, aby podjąć odpowiednie kroki, aby zabezpieczyć się przed potencjalnymi oszustwami. Po pierwsze, na stronie bezpiecznypesel.pl możesz dokonać zastrzeżenia swojego unikatowego numeru. W maju 2023 roku rząd zapowiedział ponadto, że już niedługo będzie można to zrobić także za pomocą aplikacji mObywatel lub w siedzibie dowolnej gminy, a docelowo również w banku.

Po drugie, warto założyć alert w Biurze Informacji Kredytowej (BIK). Dzięki temu otrzymasz powiadomienie, jeśli ktoś spróbuje zaciągnąć kredyt na Twój numer PESEL. Możesz też skorzystać z usług monitoringu tożsamości, które oferują niektóre firmy.

Po trzecie, jeśli dowiadujesz się o wycieku danych z konkretnej firmy, skontaktuj się z nią i zapytaj, jakie kroki podejmują, aby naprawić sytuację i zabezpieczyć Twoje dane.

Gdzie się zwrócić, kiedy ktoś wyłudził coś na mój PESEL

Jeżeli sprawdzisz, że ktoś wziął na ciebie chwilówkę, powinieneś jak najszybciej zgłosić to odpowiednim instytucjom. Na początku powiadom swój bank oraz Biuro Informacji Kredytowej. Następnie powinieneś zgłosić sytuację na policję. Przygotuj wszystkie dowody, które posiadasz — mogą one pomóc w śledztwie i przyspieszyć proces wyjaśniania sprawy. Nie ukrywaj niczego, nawet jeżeli utrata PESEL-u nastąpiła w wyniku twojej niefrasobliwości czy wręcz głupoty.

Oprócz tego zgłoś sprawę do Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO). Ta instytucja jest odpowiedzialna za ochronę praw obywateli w zakresie przetwarzania danych osobowych i może pomóc Ci zrozumieć, jakie masz prawa w tej sytuacji.

Pamiętaj, że w takich sytuacjach kluczowa jest szybka reakcja. Im wcześniej zareagujesz, tym większą szansę masz na szybkie rozwiązanie problemu i minimalizację szkód.