Dane wrażliwe odgrywają kluczową rolę w świecie cyfrowym, stanowiąc istotny element zasobów informacyjnych zarówno dla jednostek, jak i dla firm. Te specyficzne informacje wymagają szczególnej troski ze względu na ich wrażliwość, a ich niewłaściwe wykorzystanie może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, finansowych i społecznych. W niniejszym artykule omówimy, jakie konkretnie informacje to dane wrażliwe, jak różnią się od danych osobowych, jak mogą być wykorzystane przez oszustów i jak je chronić.

Jakie konkretnie informacje to dane wrażliwe?

Dane wrażliwe to informacje, które, jeśli zostaną ujawnione, mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak dyskryminacja, naruszenie prywatności lub innych praw jednostki. Przykłady takich danych obejmują informacje o rasie lub pochodzeniu etnicznym, przekonaniach religijnych, politycznych lub światopoglądowych, stanu zdrowia, orientacji seksualnej, członkostwie w organizacjach związkowych, a także dane genetyczne i dane biometryczne.

Dane wrażliwe to również informacje dotyczące wyroków skazujących oraz naruszeń prawa. Te informacje są uznawane za wrażliwe, ponieważ ich ujawnienie może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak dyskryminacja lub stygmatyzacja. Dane te są chronione na mocy wielu praw krajowych i międzynarodowych, w tym na mocy Rozporządzenia Generalnego o Ochronie Danych (RODO) Unii Europejskiej.

Dane wrażliwe a dane osobowe – różnica i przykłady

Podstawowa różnica między danymi wrażliwymi a danymi osobowymi polega na stopniu ryzyka związanego z ujawnieniem tych danych. Dane osobowe to wszelkie informacje, które mogą identyfikować konkretną osobę. Przykłady danych osobowych to imię i nazwisko, adres e-mail, numer telefonu, data urodzenia czy adres zamieszkania.

Z drugiej strony, dane wrażliwe, które są podkategorią danych osobowych, mają bardziej intymny charakter i ich ujawnienie może prowadzić do poważniejszych konsekwencji. Przykłady takich informacji to, jak już wspomniano, informacje o zdrowiu, przekonaniach religijnych, orientacji seksualnej, czy dane genetyczne.

Do czego oszuści mogą wykorzystać dane wrażliwe, a do czego osobowe?

Oszuści mogą wykorzystać zarówno dane osobowe, jak i wrażliwe do wielu nielegalnych celów. Dane osobowe są często wykorzystywane do kradzieży tożsamości, co może prowadzić do nieautoryzowanego dostępu do kont bankowych, kredytów, a nawet fałszywych dokumentów tożsamości. Mogą być także używane do celów marketingowych bez zgody osoby, na której te dane dotyczą, co jest naruszeniem prywatności. Z tego względu należy podawać numer dowodu osobistego czy inne tego typu informacje wyłącznie wtedy, kiedy jest to konieczne.

Dane wrażliwe, z powodu swojej intymności, mogą być wykorzystane do celów bardziej złośliwych. Mogą być używane do szantażu, do manipulacji i wpływania na decyzje osób, a nawet do dyskryminacji. Na przykład, informacje o stanie zdrowia mogą być wykorzystane do dyskryminacji w procesie rekrutacji, a informacje o przekonaniach politycznych mogą być wykorzystane do nacisków lub manipulacji.

Ochrona danych wrażliwych — podstawowe zasady bezpieczeństwa

Ochrona danych wrażliwych wymaga stosowania odpowiednich zasad bezpieczeństwa. Pierwszą i najważniejszą zasadą jest minimalizacja danych, co oznacza, że należy zbierać tylko te dane, które są absolutnie niezbędne. Wszelkie zbędne dane powinny być natychmiast usuwane.

Kolejną zasadą jest pseudonimizacja i szyfrowanie danych. Pseudonimizacja polega na zastąpieniu danych identyfikujących unikalnymi identyfikatorami, które nie mogą być łatwo powiązane z konkretną osobą. Szyfrowanie jest procesem zamiany czytelnych danych w tekst niezrozumiały, który może być odszyfrowany tylko przy użyciu specjalnego klucza.

Ważne jest również, aby wprowadzić odpowiednie zasady dotyczące dostępu do danych. Tylko osoby, które rzeczywiście potrzebują dostępu do danych wrażliwych, powinny mieć taki dostęp. Ponadto wszelkie incydenty dotyczące naruszenia ochrony danych powinny być natychmiast zgłaszane odpowiednim organom, aby nie było możliwe wyłudzenie kredytu czy inny rodzaj przestępstwa.