Jak bank sprawdza zdolność kredytową? Proces ten polega na oszacowaniu przez instytucję finansową, ile będzie skora nam maksymalnie pożyczyć. W tym artykule odpowiemy na pytania, jakie aspekty bierze pod uwagę bank przy sprawdzeniu zdolności kredytowej oraz w jaki sposób można ją podnieść dzięki znajomości ogólnych zasad, którymi kierują się instytucje finansowe.

Jak bank sprawdza zdolność kredytową? Kryteria

Oceniając zdolność kredytową potencjalnego klienta, bank posługuje się dwoma podstawowymi czynnikami. Są to analiza ilościowa i analiza jakościowe. Analiza ilościowa, najkrócej pisząc, dotyczy sytuacji finansowej potencjalnego kredytobiorcy. Bank bierze pod uwagę dwa czynniki:

• ile zarabiamy,
• jakie są nasze stałe wydatki.

Jest to po prostu zestawienie naszych zarobków i wydatków. Do pierwszych zaliczają się stałe i przewidywalne przychody, dokumentowe zazwyczaj umową o pracę, odcinkiem emerytury, kontraktem czy powtarzalnymi umowami o dzieło. Do wydatków zalicza się zaś stałe ubytki z konta, związane zarówno z życiem (rachunki, czynsz, jedzenie, członkowie rodziny na utrzymaniu), jak i zaciągniętymi wcześniej zobowiązaniami finansowymi, chociażby posiadaną kartą kredytową czy kredytem hipotecznym.

Czym jest z kolei w kontekście sprawdzania zdolności kredytowej analiza jakościowa? Jej dokonanie pozwala bankowi ocenić naszą wiarygodność odnośnie do spłaty potencjalnego zadłużenia. Zaczyna się od zweryfikowania, czy dłużnik wywiązuje się z regulowania zaciągniętych wcześniej zobowiązań. To tutaj instytucja finansowa analizuje naszą historią kredytową oraz terminowość spłat poprzednich kredytów, podatków, a nawet mandatów czy opłat abonamentowych za telefon.

Pod uwagę brana jest również liczba osób na utrzymaniu, stan cywilny, zawód, staż oraz forma zatrudnienia. Dokładna waga, jaką dany bank przywiązuje do poszczególnych czynników, nie jest jednak znana. Z roku na rok, wraz ze wzrostem zamożności Polaków, powszechniejszymi świadczeniami socjalnymi czy w końcu utrzymującą się od dawna niską stopą bezrobocia, banki coraz chętniej luzują dyscyplinę.

Coraz rzadziej potrzebne jest zaświadczenie od pracodawcy

Zaświadczenie od pracodawcy nie jest jedyną formą na udowodnienie swoich zarobków, a sposób ten powoli odchodzi do lamusa. Banki coraz chętniej udzielają pożyczek na wyciąg z konta bankowego. W takiej sytuacji sprawdzane są wszystkie operacje na na naszym koncie z okresu ostatniego miesiąca lub kwartału. Na podstawie takiej analizy przedstawiona zostaje decyzja o udzieleniu pożyczki. Dotyczy to nawet pożyczek gotówkowych w bankach, a nie tylko chwilówek i innych form szybkiego zadłużania się w firmach pozabankowych!

Kolejną alternatywą dla zaświadczenia od pracodawcy może być pożyczka na PIT. Jest to nic innego, niż oszacowanie zdolności kredytowej klienta na podstawie jego rocznego zeznania podatkowego, które zostaje przedłożone instytucji finansowej, najczęściej bankowi. To sposób szczególnie popularny na wiosnę, gdy można dostarczyć bankowi najbardziej aktualne informacje.

Do zaciągnięcia długu wystarczy niekiedy zwyczajne oświadczenie, w którym klient składający wniosek o pożyczkę wpisuje w odpowiednie miejsce swoje dochody. Takie rozwiązanie nie jest standardem w bankach, które zdolność kredytową pożyczkobiorcy muszą zweryfikować dokładnie, ale w wielu firmach z chwilówkami wystarczy tylko brak negatywnych wpisów w bazach. Jakie konkretnie są sprawdzane?

Historia kredytowa najczęściej sprawdzana jest w BIK

Nasza historia kredytowa najczęściej zostaje sprawdzana przez bank w jednym z Biur Informacji Gospodarczej. To właśnie stamtąd przesyłane są informacje o naszych przeszłych i obecnych zobowiązaniach finansowych. Pod uwagę brana jest ich kwota oraz terminowa spłata. Historia kredytowa stanowi zatem jeden z najważniejszych dla banków elementów weryfikacji klienta oraz wpływa na jego wiarygodność.

Informacje o ponad 25 milionach klientów indywidualnych, którzy brali w Polsce różnego rodzaju pożyczki, kredyty czy inne zobowiązania, znajdują się przede wszystkim w BIK. To Biuro Informacji Kredytowej utworzone w 1997 roku przez banki i Związek Banków Polskich. Właśnie z BIK w pierwszej kolejności korzystają instytucje finansowe, które chcą sprawdzić zdolność kredytową. Spółką zależną BIK jest dodatkowo BIG InfoMonitor, a do innych popularnych rejestrów używanych przez firmy pożyczkowe, gdzie weryfikuje się pożyczkobiorców, są KRD, ERIF czy KBIG.

Jak podnieść zdolność kredytową zanim sprawdzi ją bank?

Znając zasady sprawdzania zdolności kredytowej przez bank, można popracować nad otrzymaniem odpowiedniego scoringu bankowego. Przed zaciągnięciem kredytu lub innego zobowiązania finansowego, warto zadbać o to, aby nasza zdolność kredytowa była jak najwyższa przed jej weryfikacją przez bank. W tym celu powinno się:

• Postarać się o spłatę bieżących zobowiązań.
• Jeśli to możliwe, uzyskać potwierdzenie stałości zatrudnienia (umowa o pracę zamiast zleceń).
• Pozbyć się karty kredytowej lub debetu na koncie.
• W przypadku hipotek – zebrać jak największy wkład własny.
• Usunąć przeterminowane (poniżej 5 lat) wpisy negatywne z baz.
• Zmniejszyć kwotę stałych wydatków.